Пайвандҳои дастрасӣ

Хабари нав

Дар чанд ҷумла

Манбаъҳо: нақшаи даъват ба артиши Тоҷикистон иҷро нашудааст

Дар ҳоле, ки Вазорати дифоъ аз иҷрои нақшаи даъват дар ҳама вилоятҳои кишвар ва шаҳри Душанбе гузориш дод, манобеи Радиои Озодӣ мегӯянд, нақшаи даъват дар чанд шаҳру ноҳия иҷро нашудааст.

Ду ҳамсуҳбати радиои Озодӣ дар комиссияҳои даъвати шаҳри Душанбе ва вилояти Хатлон гуфтанд, ки мақомот натавонистаанд, нақшаи даъватро дар беш аз 15 шаҳру навоҳии тобеи марказ ва вилояти Хатлон ба иҷро расонанд.

Вазорати дифоъ рӯзи 1-уми декабр бо пахши хабарномае гуфт, “бо оғоз гардидани ин маъракаи муҳими сиёсӣ, дар нахустин рӯзи даъват Вилояти мухтори кӯҳистони Бадахшон, чаҳор навоҳии пойтахт, шаҳру ноҳияҳои тобеи ҷумҳурӣ ва вилоятҳои Хатлону Суғд аз иҷрои пурраи нақшаи даъват гузориш доданд.”

Вазорати дифоъ ҳар сол ҳисобот медод, ки чанд дар сад нақша иҷро шудааст, вале дар хабарномаи имсол оморе зикр нашудааст. Танҳо гуфта шуд, ки даъват поён ёфтааст, вале таъкид нашуда буд, ки он миқдоре, ки барои артиш сарбоз лозим аст, ҷалб шудааст, ё не. Бори ахир рӯзи 12-уми ноябри имсол яке аз намояндагони Вазорати дифоъ гуфта буд, нақшаи даъват ба хидмат дар артиш беш аз 81 дарсад иҷро шудааст. Радиои Озодӣ рӯзи 8-уми декабр чанд маротиба ба дафтари матбуоти Вазорати дифоъ занг зад, вале касе аз он тараф гӯширо нагирифт.

Манобеи Радиои Озодӣ гуфтанд, ки дар ҷаласаи вижае вазири мудофиа ба комисариатҳои ҳарбии шаҳру навоҳие, ки нақшаро иҷро накардаанд, гуфтааст, ки нақшаи даъватро бояд то 15-уми декабр пурра ба анҷом расонанд. Назари Вазораи дифоъ ба ин маълумот алҳол дастрас нашудааст. Дар хабарномаи ахири Вазорат таъкид шуда буд, ки «даъвати ҷавонони синни хидмат барои омӯзиш ва омодагӣ давом мекунад.»

Даъвати тирамоҳии ҷавонони аз 18 то 27-сола дар Тоҷикистон рӯзи 1-уми октябр оғоз шуд ва рӯзи 30-уми ноябр ба поён расид. Дар ин муддат шикоят аз ҳолатҳои маҷбуран бар артиш ҷалб кардани ҷавонони бемор ва бо шеваи гуногун зери фишор қарор додани наздикони ҷавонон тақрибан аз ҳама минтақаҳои кишвар ба дасти Радиои Озодӣ расид.

Аз ҷумла сокинони як маҳалла дар ноҳияи Кушониён шикоят моҳи октябр шикоят карданд, ки мақомот бо талаби баргардондани фарзандонашон аз хориҷа ва фиристодани онҳо ба артиш сими барқи чанд хонаро бурида, ба дари масҷидҳо қуфл задаанд. Дар ҳукумати ноҳия изҳори бехабарӣ карданд. Ҳуқуқдонҳо рафтори мансабдорони маҳаллиро хилофи қонун донистанд. Мақомот пайваста таъкид мекунанд, ки облава ё даъвати зӯроварона ба артиш вуҷуд надорад. Ин дар ҳолест, ки аз таҳқиқи шикоятҳои даъвати иҷборӣ ё сарбозшикор хабар дода намешавад.

Ба поён расидан ё идома кардани даъватро беш аз ҳама ҷавононе мепурсанд, ки ҳоло дар Русия ба сар мебаранд ва хостори бозгашт ба Тоҷикистонанд. Дар давраи байни даъватҳои баҳорӣ ва тиирамоҳӣ ҳазорон ҷавони синни хидмати ҳарбӣ ба Русия сафар мекунанд, то ба хидмати ҳарбӣ бурда нашаванд. Имрӯзҳо онҳо изҳори нигаронӣ мекунанд, ки бархе аз ҷавонони синни хидмати ҳарбӣ аз фурудгоҳҳо рост ба кумисариатҳои ҳарбӣ бурда мешаванд.

Ҳамаи хабарҳои имрӯзро дар инҷо бихонед

12 кушта дар ҳамла ба маросими мазҳабии яҳудиён дар Австралия

Соҳили Бонди, Сидней. 14-уми декабри 2025
Соҳили Бонди, Сидней. 14-уми декабри 2025

Дар тирпаронӣ дар соҳили Бонди (Сидней, Австралия) дастикам дувоздаҳ кас кушта шуда, 29 нафар дар бемористон ҳастанд.

Хабаргузории "Рейтерс" бо такя ба пулис аз боздошти ду нафар хабар дод.

Расонаҳои Австралия гуфтанд, яке аз ҳамлагарон кушта шудааст.

Тирпаронӣ ҳангоми таҷлил аз Ҳанока, ҷашни мазҳабии яҳудиён рух дод.

Энтони Албанез, нахуствазири Австралия, ҳодисаро "даҳшатбор" ва "дардовар" хонд.

Мақомоти Исроил низ ҳодисаро маҳкум карданд.

Мақомоти Туркманистон озодии Мансур Мингеловро рад карданд

Мансур Мингелов. Акс аз бойгонӣ
Мансур Мингелов. Акс аз бойгонӣ

Идораи зиндонҳои Туркманистон бо далели "набудани заминаи қонунӣ" розӣ нашудааст, ки Мансур Мингелов шартӣ ва пеш аз муҳлат аз маҳбас раҳо карда шавад.

Ин ҳомии зиндонии ҳуқуқи башар сахт бемор аст. Дар ин бора вебсайти turkmen.news хабар дод.

Як кумисюн аз Вазорати тандурустии Туркманистон соли 2024 дарди буғуми зонуи Мингеловро тасдиқ карда, ҳамзамон гуфта буд, ки муолиҷаи ин беморӣ дар дохили кишвар ғайриимкон аст.

Бо вуҷуди ин, тибқи номаи Идораи зиндонҳо, мансабдорон "ҳамаи далелҳоро баррасӣ карда", ба хулосае омадаанд, ки "онҳо ба талаботи қонунгузории Туркманистон мутобиқ нестанд".

Наздикони Мингелов моҳи сентябри имсол бо ишора ба қонунҳои Туркманистон аз Додситонии кул ва Вазорати корҳои дохилии ин кишвар озодии ӯро хоста буданд. Ин ду банди қонун, ба гуфтаи онҳо, раҳоии зиндониёнро дар вақти бемории вазнин иҷоза медиҳанд.

Мансур Мингелов 50-сола аст. Додгоҳи Туркманистон ин ҳомии ҳуқуқи башарро соли 2012 бо гуноҳи қочоқ ва паҳн кардани маводи порнографӣ ба 22 сол зиндон маҳкум кард.

Созмонҳои ҳуқуқи башар парвандаи ӯро комилан сохта медонанд.

53 ҳазор кас аз Тоҷикистон барои табобат ба Узбекистон рафтаанд

Мақомоти Узбекистон гуфтанд, ки дар даҳ моҳ, аз январ то октябри имсол, беш аз 75 ҳазор хориҷӣ барои гирифтани табобат ё хадамоти пизишкӣ ба ин кишвар рафтаанд.

Ба иттилои Кумитаи миллии омори Узбекистон, аксари онҳо аз кишварҳои Осиёи Марказӣ ҳастанд, аз ҷумла 53 ҳазор нафарашон аз Тоҷикистон.

Аз Қирғизистон зиёда аз 13 ҳазор, аз Қазоқистон тақрибан 7 ҳазор, аз Русия беш аз 1 ҳазору 700 ва аз Афғонистон зиёда аз 500 кас аз хадамоти пизишкии Узбекистон истифода кардаанд.

Теъдоди шаҳрвандони кишварҳои дигар андак будааст. Барои мисол, аз Туркия 43, аз Иёлоти Муттаҳида 15 ва аз Чин 14 нафар.

Баъди боз шудани марз бо Узбекистон дар соли 2018, шаҳрвандони Тоҷикистон бештар бо ҳадафи табобату сайёҳӣ ва парвоз ба Русияву кишварҳои дигар ба Узбекистон мераванд.

Барои муқоиса, дар ҳашт моҳи аввали соли гузашта тақрибан 60 ҳазор шаҳрванди Тоҷикистон барои гирифтани ёрии пизишкӣ ба Узбекистон рафта буданд.

Беларус даҳҳо зиндониро озод кард. Белятский: "Мубориза идома дорад"

Мария Калесникова, яке аз раҳбарони эътирозҳои соли 2020, хоҳони раҳоии ҳамаи маҳбусони сиёсӣ дар Беларус шуд
Мария Калесникова, яке аз раҳбарони эътирозҳои соли 2020, хоҳони раҳоии ҳамаи маҳбусони сиёсӣ дар Беларус шуд

Пас аз он ки Вашингтон дар бораи имкони бекор кардани таҳримҳо алайҳи содироти нуриҳои минералии Беларус сухан гуфт, Минск рӯзи 13-уми декабр даҳҳо зиндониро озод кард.

Ба гуфтаи намояндагони Амрико, расонаҳои Беларус, созмонҳои ҳуқуқи башар ва мақомоти Украина, раисҷумҳури Беларус Александр Лукашенко дар умум 123 зиндонӣ, аз ҷумла баъзе аз намояндагони мухолифинро "бахшидааст".

Дар байни онҳое, ки аз зиндон раҳо шуданд, яке аз раҳбарони эътирозҳои соли 2020 Мария Калесникова ва барандаи ҷоизаи Нобел Алес Белятский низ ҳастанд.

Денис Кучинский, намояндаи раҳбари мухолифини Беларус Светлана Тихановская, гуфт, ҳамаи маҳбусони сиёсии раҳошуда “саломат ҳастанд” ва Беларусро тарк карданд. Мақомоти Украина гуфтанд, ки 114 зиндонии раҳошуда аз Беларус ба Украина расиданд. Нӯҳ нафари дигар ба Литва рафтаанд.

Мария Калесникова баъд ворид шуданаш ба хоки Украина хоҳони раҳоии ҳамаи маҳбусони сиёсӣ дар Беларус шуд. Алес Белятский дар Литва ба Радиои Аврупои Озод/Радиои Озодӣ ва расонаҳои дигар гуфт, "муборизаи мо идома дорад".

Ҷон Коул, фиристодаи вижаи президенти Амрико Доналд Трамп дар умури Беларус, дар шабакаи “X” аз ин иқдом ситоиш кард ва онро як гоми муҳим дар муносибатҳои байни Иёлоти Муттаҳида ва Беларус номид.

Коул инчунин ба хабаргузории "Рейтерс" гуфт, эҳтимол Беларус дар моҳҳои оянда маҳбусони бештарро раҳо кунад, вале тафсилот надод.

Беларус дар моҳи феврали соли 2022 барои ҳамкорӣ бо Русия дар ҳамла ба Украина бо таҳримҳои шадиди Ғарб рӯ ба рӯ шуд. Ҳукумати ин кишвар дар моҳҳои охир дар чанд марҳила даҳҳо зиндониро озод кард, аммо садҳо нафаре, ки маҳбусони сиёсӣ дониста мешаванд, то ҳол дар зиндонҳои Беларус ҳастанд.

Боздошти Наргис Муҳаммадӣ, барандаи Ҷоизаи сулҳи Нобел дар Эрон

Наргис Муҳаммадӣ, барандаи Ҷоизаи сулҳи Нобел рӯзи 12-уми декабр дар шаҳри Машҳади Эрон боздошт шудааст.

Бунёди Наргис Муҳаммадӣ хабар дод, мақомоти Эрон ин фаъолияти ҳуқуқи башарро дар маросими ёдбуди Хусрав Аликурдӣ, вакил ва фаъоли ҳуқуқи башар дастгир карданд.

Ба гуфтаи ин манбаъ, мақомоти қудратии Эрон дар вақти боздошти Наргис Муҳаммадӣ ва чанд фаъоли дигари ҳуқуқи башар аз хушунат истифода бурданд.

Саҳифаи Наргис Муҳаммадӣ дар шабакаи X (Твиттер) баъд аз зуҳри 12 декабр навишт, ин фаъоли ҳуқуқи башар "бо хушунат тавассути маъмурони амниятӣ ва интизомӣ боздошт шуд".

Шавҳари Наргис Муҳаммадӣ низ, ки муқими Фаронса аст боздошти ӯро тасдиқ кард.

Кумитаи нобели Норвеж, ки барандаи Ҷоизаи Нобелро эълом мекунад, бо пахши баёнияи кутоҳ аз мақомоти Эрон хост, ки Наргис Муҳаммадиро бе қайду шарт озод кунанд.

Наргис Муҳаммадӣ соли 2023 барандаи Ҷоизаи сулҳи Нобел эълон шуд. Ин фаъоли ҳуқуқи башар солҳо дар зиндон буд ва моҳи декабри соли 2024 барои муолиҷа аз маҳбас раҳо шуд.

Мутарҷими навраси украинӣ дар Порлумони Аврупо гирист

Мутарҷими Порлумони Аврупо дар вақти тарҷумаи суханҳои Романи 11-сола, як наврас аз Украина гирист.

Роман дар ҳамлаи мушакии Русия ба шаҳри Виннитсаи Украина дар рӯзи 14 июли соли 2022 зинда монд, аммо модараш дар натиҷаи он ҳамла кушта шуд.

Роман 36 ҷарроҳӣ гирифт ва ба далели ҷароҳатҳову сӯхтагии зиёд давраи тавонбахшии тӯлониро пушти сар кард. Сарфи назар аз ин, вай ба таҳсил, рақс ва мусиқӣ боз гашта, инчунин мукофотеро аз президенти Украина дарёфт кардааст.

Рӯзи 10-уми декабр Роман ба намоиши филм ба шаҳри Брюссел рафт ва онҷо саргузашти худро ба вакилони Порлумони Аврупо нақл кард ва онҳоро даъват кард, ки “ҳаргиз таслим нашаванд”, зеро ба гуфтаи вай, “замоне, ки мо якҷоем, мо нерумандем”.

Дар ин рӯз ҳамчунин барои вакилони Аврупо филмҳои мустанад дар бораи кӯдакони украинӣ намоиш дода шуд.

Навор аз саҳифаи инстаграми Радиои Озодӣ:


Микрофони Путинро як дақиқа рӯшан накарданд

Владимир Путин
Владимир Путин

Рӯзи 12-уми декабр дар шаҳри Ишқобод, пойтахти Туркманистон Форуми байналмилалӣ бахшида ба сивумин солгарди бетарафӣ ё худ нейтралитети Туркманистон доир шуд.

Телевизиони русии "ДОЖД" дар шабакаи Фейсбук навори суханронии Владимир Путинро нашр кардааст, ки дар он раҳбари Русия наздик ба як дақиқа бо микрофони хомӯш суҳбат мекунад.

Албатта баъдан микрофон фаъол шудаву суханронӣ идома кардааст.
Дар нишасти Ишқобод ҳамчунин раҳбарони Эрон, Туркия, Қазоқистон, Узбекистон, Қирғизистон ва раиси ҷумҳури Тоҷикистон Эмомалӣ Раҳмон иштирок карданд.
Раиси ҷумҳури Тоҷикистон дар суханрониаш ба тахдиду чолишҳои ҷаҳони муосир ишора карда гуфт, ин мушкилот рушди иқтисодро ба ақиб мезананд.

Туркманистон як кишвари худкома ва баста аст, ки давоми 20 соли ахир аз сӯи падар ва писар Бердимуҳаммадовҳо роҳбарӣ мешавад.

Ҳалокати ду нафар дар таркиши мина дар Тоҷикистон

Акс аз бойгонӣ
Акс аз бойгонӣ

Соли 2025 дар пайи таркиши минаҳо дар Тоҷикистон 2 нафар ба ҳалокат расидаанд, ки якеаш навраси 10-сола мебошад. Дар ин бора хабаргузории "Азия-Плюс" аз қавли Умед Мансуров, намояндаи ҳуқуқии Кумитаи байналмилалии Салиби Сурх хабар додааст.

Ба қавли манбаъ, наврасе, ки дар таркиши мина ба ҳалокат расид, сокини минтақаи Саридашти ноҳияи Дарвоз буд.

Нафари дуюме, ки дар таркиши мина ҷон бохтааст "як масъули поксозии минаҳо ё сапёр" будааст.

Тибқи омори намояндаи Кумитаи байналмилалии Салиби Сурх, давоми 33 соли ахир 351 нафар дар Тоҷикистон аз таркиши мина ба ҳалокат расида, 541 каси дигар ҷароҳат бардоштаанд

Баъзе майдонҳои минакоришуда аз замони ҷанги шаҳрвандии солҳои 1992-97 боқӣ мондааст.

Қарори нави Иттиҳоди Аврупо дар бораи дороиҳои Русия

Парчами Иттиҳоди Аврупо
Парчами Иттиҳоди Аврупо

Иттиҳоди Аврупо дороиҳои Русияро дар ҳудуди ин созмон ба муддати номаҳдуд ҳабс мекунад. Дар ин бора хабаргузории Ассошиэйтед Пресс хабар додааст.

Ба гузориши манбаъ, ин тасмим бо истифода аз тартиби махсусе гирифта шудааст, ки барои ҳолатҳои фавқулода пешбинӣ гардидааст.

Ба ин тартиб, дороиҳои Русия то замони поёни ҷанги Маскав алайҳи Украина ва пардохти ҷуброн ба Киев, дар банд мемонанд.

Танҳо баъди поёни ҷанг ва розигии Русия барои пардохти ҷуброн ба Украина, Маскав метавонад аз дороиҳои худ дар ҳудуди Иттиҳоди Аврупо истифода барад.

Қарори ахири Иттиҳоди Аврупо имкон медиҳад, ки аз дороиҳои Русия барои кумак ба Украина истифода шаванд.

Дороиҳои Русия дар Аврупо 210 миллиард евро ҳисоб шудааст. Бештари ин маблағҳо дар ҳисоби бонкии Euroclear дар Белгия нигаҳдорӣ мешаванд.

Ҳомиёни ҳуқуқро ба Қирғизистон роҳ надодаанд

Фурудгоҳи Манаси Бишкек
Фурудгоҳи Манаси Бишкек

Мақомоти Қирғизистон гурӯҳе аз ҳомиёни ҳуқуқро ба қаламрави ин кишвар роҳ надодаанд. Субҳи 12-уми декабр гурӯҳе аз кормандони Федератсиюни Байналмилалии Созмонҳои Ҳуқуқи Башар ба фурудгоҳи “Манас” дар шаҳри Бишкек ворид шудаанд, вале ба онҳо иҷоза надодаанд, аз марз бигзаранд.

Дар ин ҳайат, Иля Нузов, раҳбари бахши Аврупои шарқӣ ва Осиёи Марказӣ, Рафаэл Лопоухин ва яке аз ҳамкорони дигараш шомил будаанд. Ҳодиса 10 рӯз баъд аз он сурат гирифт, ки Русия Федератсиюни Байналмилалии Созмонҳои Ҳуқуқи Башарро ба феҳрасти “созмонҳои номатлуб” шомил кард.

Марзбонони қирғиз шиносномаҳои меҳмонони хориҷиро гирифта, сабаби роҳ доданашонро ҳам нагуфтаанд ва сипас санадҳояшонро баргардонда аз Қирғизистон ихроҷ кардаанд. Федератсиюни Байналмилалии Созмонҳои Ҳуқуқи Башар, яке аз созмонҳои мӯътабари ҳомии ҳуқуқ аст, ки соли 1922 таъсис ёфтааст ва қароргоҳи асосиаш дар шаҳри Париж, пойтахти Фаронса ҷойгир шудааст.

Дар Тоҷикистон ҷиноятҳои вазнин зиёд шудаанд, бахусус таҷовуз ба номус

Бино ба омори расмӣ, теъдоди ҷиноятҳои вазнин дар Тоҷикистон дар 10 моҳи гузашта тақрибан 10 дар сад зиёд шудааст. Бар тибқи иттилои Оҷонси омори тобеи раёсати ҷумҳурӣ дар кишвар аз моҳи январ то моҳи октябри имсол 4718 ҷинояти вазнин сабт шудааст, агарчӣ аз ин навъи ҷиноятҳо дар ҳамин давраи соли гузашта 4296 маврид сабт шуда буд.

Имсол бештар аз ҳама таҷовузи ҷинсӣ ва ё қасди таҷовуз рӯ ба афзоиш овардааст, ки ба гуфтаи идораи омор 32.3 дар садро ташкил медиҳад. Соли 2025 дар Тоҷикистон 41 мавриди таҷовузи ҷинсӣ ва ё қасди таҷовуз сабт шудааст.

Оҷонси омори Тоҷикистон танҳо омори ҷиноятҳоро ҷамъ меоварад, аз ин рӯ сабабҳои рӯ ба афзоиш овардани таҷовуз ба номус маълум нест. Ҳомиёни ҳуқуқи занон дар гузашта гуфтаанд, ки мавридҳои дастдарозӣ ба занон дар кишвар бештар аст, зеро занону духтарон аз “тарси шармсор ва беобрӯ шудан дар байни ҷомеа” ба мақомоти интизомӣ расман шикоят намекунанд.

АП бо такя ба вазорат: Дар кишвар ду навъи зуком доман паҳн мекунад

Вазорати тандурустии Тоҷикистон тасдиқ кардааст, ки дар кишвар зукоми навъи Ҳонконг ва H1N1 ё зукоми хук доман паҳн мекунад.

Масъулини ин ниҳод ба хабаргузории "Азия Плюс" гуфтаанд, ин вирусҳо мавсимӣ ва барои Тоҷикистон нав нестанд.

Нишонаҳои ин ду навъи зуком ба ҳам монанд буда, аз таби баланд, дарди шадиди сар, камқувватӣ, сулфаи хушк ва дарди гулу иборат аст. Дар ин ниҳод гуфтанд, ҷойи ташвишу нигаронӣ вуҷуд надорад.

Аммо сокинон ва бархе аз табибон дар кишвар ҳафтаҳои ахир аз хуруҷи зукоме хабар медиҳанд, ки нишонаҳои он қаблан мушоҳида нашудааст.

Мутахассисон тавсия медиҳанд, ки дар ҳолати пайдо шудани ин беморӣ дар кӯдакон, бояд таваҷҷуҳи хос зоҳир шавад.

Таъкид шудааст, ки сокинон аз табобати худсарона худдорӣ карда, сари вақт ба пизишкон муроҷиат кунанд.

Дар Покистон раиси пешини ISI ба 14 сол зиндон маҳкум шуд

Файз Ҳамид, раиси пешини Созмони истихбороти Покистон.
Файз Ҳамид, раиси пешини Созмони истихбороти Покистон.

Додгоҳи низомии Покистон раиси пешини Созмони истихборотии ин кишварро (ISI) бо чанд иттиҳом, аз ҷумла, мудохила дар сиёсат, ба 14 сол зиндон маҳкум кард. Генерал Файз Ҳамид давраи маҳкумияташро дар зиндони низомаш сахт сипарӣ хоҳад кард.

Ин ҳукм дар кишваре, ки артиши он беш аз се даҳа ба таври мустақим ҳукуматро дар ихтиёр доштааст, аз нодиртарин маҳкумиятҳо алайҳи як генерали бонуфуз ба шумор меравад.

Артиши Покистон рӯзи 11 декабр эълон кард, ки Файз Ҳамид пас аз "раванди тӯлонӣ ва душвор", ба мудохила дар сиёсат, нақзи қонуни асрори расмӣ, сӯистифода аз манбаъҳои давлатӣ ва ворид кардани хисороти ғайриқонунӣ ба афрод, гунаҳкор шинохта шудааст.

Файз Ҳамид дар даврони нахуствазирии Имрон Хон, аз соли 2019 то 2021 раҳбарии ISI-ро бар ӯҳда дошт ва аз муттаҳидони наздики Имрон Хон ба шумор мерафт.

Покистон чандин ниҳоди истихборотӣ дорад, аммо ISI қудратмандтарин ва бонуфузтарини онҳо аст.

Имрон Хон, нахуствазири пешини ин кишвар пас аз он, ки ҳимояти фармондеҳони баландпояи артишро аз даст дод, дар соли 2022 аз қудрат барканор шуд ва акнун дар зиндон ба сар мебарад.

Артиши Покистон дар соли 2023 Файз Ҳамидро бинобар нодида гирифтани қонунҳои артиш, аз рутбаҳои низомӣ маҳрум карда буд.

Файз Ҳамид, ки замоне яке аз гузинаҳои аслӣ барои мақоми фармондеҳии артиши Покистон ба шумор мерафт, робитаҳои наздик низ бо Толибони Афғонистон дошт ва пас аз бозгашти онҳо ба қудрат дар соли 2021 гуфта буд, ки ин таҳаввул "ба хубӣ пеш хоҳад рафт".

Артиши Покистон дар ҳафт даҳаи истиқлоли ин кишвар беш аз 30 сол ба таври мустақим ҳукуматро дар даст дошт ва ҳамчунин нақши муҳиме дар ташкил ва суқути ҳукуматҳо иҷро мекунад.

Ҳунари миниётурнигории Беҳзод ба рӯйхати ЮНЕСКО дохил шуд

Камолиддини Беҳзод сарвати фарҳангии Тоҷикистон низ шумурда мешавад ва осорхонаи миллии ҷумҳурӣ ба номи ӯст
Камолиддини Беҳзод сарвати фарҳангии Тоҷикистон низ шумурда мешавад ва осорхонаи миллии ҷумҳурӣ ба номи ӯст

Ҳунари миниётурнигории Камолиддини Беҳзод, мусаввири маъруфи форсизабон, аз номи Афғонистон ба Феҳрасти мероси ҷаҳонии ЮНЕСКО (Бунёди маориф, илм ва фарҳанги Созмони Милал) шомил карда шуд. Созмон гуфт, ин ҳунар барои ҳифзи бофти фарҳангӣ ва ҳувияти таърихии мардуми Афғонистон нақши меҳварӣ дорад.

Тасмим дар нишасти 20-уми ЮНЕСКО дар Ҳиндустон эълон шуд. Ҷаласа 11-уми декабр ба поён расид. Дар нишаст даҳҳо осори фарҳангии ҳафтоду ҳашт кишвар арзёбӣ шуда, бархе аз онҳо ба Феҳрасти мероси ҷаҳонӣ роҳ ёфтанд.

Муҳаммад Ҳумоюн Азизӣ, сафири Афғонистон дар Фаронса, гуфт, "Афғонистон ва ҳунари он зинда аст ва ҳеч торикӣ наметавонад рӯшноии фарҳанги Афғонистонро хомӯш кунад."

Раисҷумҳури собиқи Афғонистон Ҳомид Карзай низ ин тасмимро ситоиш карда, онро "манбаи ифтихор барои тамоми мардуми Афғонистон" номид.

Пешниҳоди Афғонистон барои сабти ҳунари миниётурнигории Камолиддини Беҳзод ҳанӯз соли 2021 ва зоҳиран пеш аз ба қудрат расидани "Толибон" сурат гирифтааст. Ин гурӯҳи тундрав дар бештар аз чор соли ҳокимияташ дар Афғонистон тасвири одамон ва мавҷудоти дигари зиндаро номумкин гардонд.

Камолиддини Беҳзод сарвати фарҳангии Тоҷикистон низ шумурда мешавад ва осорхонаи миллии ҷумҳурӣ ба номи ӯст.

Ин мусаввир ва миниётурнигори маъруф соли 1455 дар шаҳри Ҳирот зода шуда, дар давраи ҳукмронии Султон Ҳусайн Бойқаро ба шуҳрат расид. Дертар ӯро Шоҳ Таҳмосп аз сулолаи Сафавиён ба Табрез хонд ва дар он ҷо китобхонаи шоҳиро роҳбарӣ мекард. Дар ҳамон ҷо дафн карда шудааст.

Ҷоизаи Нигора Назарӣ, ҳомии паноҳҷӯёни афғон дар Тоҷикистон

Нигора Назарӣ бо шогирдонаш дар маркази "Ориёно". Акс аз UNHCR
Нигора Назарӣ бо шогирдонаш дар маркази "Ориёно". Акс аз UNHCR

Нигора Назарӣ, ҳомии ҳуқуқи паноҳандагони афғон дар Тоҷикистон, дар барбари як созмон ва се нафари дигар бо ҷоизаи бонуфузи Нансен қадрдонӣ шудааст.

Ҷоизаро UNHCR ё Комиссариати олии Созмони Милали Муттаҳид дар умури паноҳандагон рӯзи 16 -уми декабр дар Женева месупорад.

Назарӣ дар Тоҷикистон паноҳҷӯ аст ва ҳаммуассиси Маркази таълимии “Ориёно” дар шаҳри Ваҳдат мебошад. Ӯ риштаи иқтисодро хондааст, вале, ба навиштаи UNHCR, кумак ба паноҳандагонро интихоб намуд.

Вайро барои пеш бурдани кори муваффақиятомези марказе барои кӯдакони гурезаи афғон дар Тоҷикистон қадрдонӣ намуданд. Дар ин марказ ба кӯдакони паноҳҷӯ таълим медиҳанд.

UNHCR дар баёнияе Нигора Назарӣ ва барандагони дигари ҷоизаро “шахсони бузургу илҳомбахш” номид, ки ба афроде, ки маҷбур шудаанд фирор намоянд, “бо ҷасорату муҳаббати инсонӣ кумак расондаанд.”

Ҷоизаи асосиро Мартин Азиа Содеа аз деҳаи Гадо Бадрезери давлати Камерун ба даст овард. Ӯро барои ташкили кор ва пазироии 36 ҳазор паноҳҷӯ аз Африқои Марказӣ қадрдонӣ намуданд.

Пабло Морено Кадена барандаи ҷоизаи Нансен дар минатқаи Амрико дониста шуд, чун ӯ ба ҳайси як раҳбари корхонаи тиҷоратӣ дар Мексика барои ҳамгироии гурезаҳо дар бозори меҳнат заҳмат кашидааст.

Созмони украинии “Пролиска” дар бахши Аврупо барои кумакаш ба зиёда аз 3,2 миллион нафар ва Тобон Шореш дар бахши Шарқи Наздик ва Африқои Шимолӣ баранда шуданд. Шореш як фаъоли ҳуқуқи занон буда, барои наҷотёфтагони низоъҳо дар Ироқ, махсусан занону духтарон, кумак мерасонад.

Нигора Назарӣ барандаи ҷоизаи UNHCR дар бахши минтақаи Осиё ва Уқёнусияи ин созмон дар соли 2025 гардид.

Ҷоизаи Нансен соли 1954 таъсис ёфта ба шахсон, гурӯҳҳо ва созмонҳое тақдим мешавад, ки ҷудо аз кору фаъолияти касбии худ барои ҳимоят аз паноҳандагон, шахсони бешаҳрвандӣ ва ё беҷошудагон ёрӣ мерасонанд.

Ёфтҳои бештар

XS
SM
MD
LG