Имсол рӯзи ҷаҳонии мубориза бо бемории СПИД дар ҳоле баргузор мешавад, ки пандемияи комилан дигаре саросари ҷаҳонро пахш кардааст. Якуми декабр рӯзи мубориза бо ин беморӣ аст.
Аз соли 1991 ба ин тараф дар Тоҷикистон беш аз 13 ҳазор нафар ба вируси норасоии масунияти бадан ва СПИД гирифтор шуда, зиёда аз севуним ҳазори онҳо ҷони худро аз даст додаанд.
Дар ҳашт моҳи гузашта тақрибан 12 ҳазору 200 кас мубталои коронавируси нав шуда, ба иттилои расмӣ, 86 кас фавтидаанд. Хабаргузории давлатии "Ховар" ба нақл аз мақомот навишт, ки яке аз ҷонбохтаҳо мубталои вируси норасоии масунияти бадан буда, солҳо бо ин беморӣ мезист.
Як масъули барномаи Созмони Милали Муттаҳид барои мубориза бо ВИЧ/СПИД (UNAIDS), гуфт, мардум бояд таҷрибаи мубориза бо вируси норасоии масунияти баданро ба инобат гирифта, дар ёд дошта бошанд, ки "ваксинаи ба зидди COVID-19 танҳо як бартарӣ барои сарватмандон нест".
Винни Биёнимо дар изҳороте гуфт, ҷаҳон бояд аз хатоҳое, ки дар мубориза бо ВИЧ/СПИД роҳ дод, ёд бигирад, "чун миллионҳо сокини кишварҳои дар ҳоли рушд дар интизори муолиҷаву табобат ҷон доданд."
Ӯ афзуд, COVID-19 нобаробарии иҷтимоиро, ки аллакай вуҷуд дорад, боз ҳам амиқтар мекунад ва дастовардҳои ҷаҳонро, ки дар бист соли гузашта дар амри мубориза бо СПИД ҳосил шудааст, зери хатар қарор медиҳад.
UNAIDS мегӯяд, беназм шудани кори хадамоти тиббӣ дар пасманзари пандемияи коронавирус метавонад, то охири соли 2022 шумори гирифторони бемории HIV ё вируси норасоии масунияти баданро 293 ҳазор ва марги одамонро бар асари СПИД 148 ҳазор нафар бештар кунад.
Гузориши нави UNAIDS, ки дар остонаи баргузории рӯзи ҷаҳонии мубориза бо СПИД нашр шуд, мегӯяд, соли гузашта 12 миллион нафаре, ки бо ин вирус зиндагӣ мекунанд, ба дору дастрасӣ надоштанд. Дар гузориш омадааст, соли 2019 бо сабаби бад будани хадамоти зарурӣ дар саросари ҷаҳон 1,7 миллион нафар ба HIV олуда шуданд.
Винни Биёнимо дар изҳороташ инчунин аз фаъолоне ситоиш кард, ки барои мубориза бо ин вируси марговар заҳматҳо мекашанд. Вай гуфт, кори онҳо ҷомеаҳоро қавитар мекунад ва эҳсоси масъулиятро боло мебарад ва ҳамаи ин кор барои пирӯзӣ бар HIV нақши муҳим мебозад.
Биёнимо афзуд, "маҳз ҳамин нирӯ ҳоло дар қиболи COVID-19 ҳам фавқулода зарур аст".
Дар саросари ҷаҳон 38 миллион нафар бо вируси норасоии масунияти бадан ва СПИД зиндагӣ мекунанд. Бар асари СПИД аз оғози солҳои 80-ум, ки бори аввал ин беморӣ ошкор шуда буд, то ҳол 33 миллион нафар ҷон бохтаанд. Аз соли 1988 рӯзи 1-уми декабр ҳамчун рӯзи мубориза бо СПИД баргузор мешавад.
Соли 2019 шумори онҳое, ки дар Тоҷикистон бо нишонаи HIV-СПИД ба сар мебаранд, беш аз 14 ҳазор нафар, аз ҷумла, беш аз 10 ҳазор мард ва наздики 4 ҳазор зан ҳисоб шудаанд. Ин афрод аз 15-сола боло мебошанд. Соли 2017 дар Тоҷикистон 1300 мавриди гирифторӣ ба HIV ва 1000 мавриди марг аз СПИД сабт шуда буд.
Аксари гирифторон сокини Душанбе ва ноҳияҳои тобеи марказ ва вилояти Суғд мебошанд.
Биёед ҷони гапро занем. Маҳалгароӣ ба дараҷаи олӣ ҳастем. Лекин як миллат нестем. Ҳеҷгоҳ сарҷамъ нестем. Ғайри имкон аст,ки Бадахшониҳо,Суғдиҳо, Кӯлобиҳо, Қаротегиниҳо ва ғайра як миллат бошанд. Чаро? Бо якдигар дӯсту бародар нестем. Ба якдигар раҳм надорем. Кадомеро пурси мегӯяд ман зӯрам айби ман нест. Дур назар накунед афғону эрониву ӯзбеку қирғизу қазоқро бинед. Оё мо ягон давру замон сарҷамъ ва як миллат мешавад? Ё на мусалмони ҳақиқи ва на кофири мутлақ мемонем???
Кор то дарачае расидааст ки рохбарони дарачаи поёни низ аз нигохи махал тайин мегарданд. Масалан директори бозори марказии ш. Истаравшан аз кадом як минтакаи чануб таин гардид . Дар рузи якуми кори тамоми кормандони пештараро аз кор ронда , гирди худ хешовандонашро чамъ намуд. То хатто назоратчиёну посбонони бозор хама хешовандони раисанд.
Чи чавоб метем? Вакте ки карздорем, Вакте ки коррупция экономикара фалач кардааст, вакте ки махалгарои ва хешу туборбози дар сатхи баланд аст, вакте ки хукумат бо халк дар як радиф нест, вакте ки бекори авч кадааст, Вакте ки халк барои нони даханша ёфтан якта якта не, гуфти у гап кабила кабила ба мухочират рафтесан, аз кадом чихат ба хитой истодагари мекуне????? Хитой уже аз паи рох кушои дар коинот аст акам. Мо холо чои кори муносиб офарида наметонем, халкро дар айни сармо бо барк таьмин када наметонем.
Дар авгонистон чанд ширкати Точикистон кор меканад
Махалгарои хаст дар хакикат 100 фисад, ин хама барои маблаг чамь намудан аст агар дар як вазорат ё корхора як чанд вазифаи рохбари барои як махал ё минтака дода шавад порагири авч мегирад зеро гап намеброяд байни худшон. Дар Точикистон системаи свой чужой амал мекна ба свои дохил мешуданд то соли 2012 хамаи минтакаи Хатлон. Баьд аз соли 2012 Хатоонихои шермарда бо Дасти хдшон кушта танхо тарсончак ки монд гуфтанд всё хаст ва мемонад тока Дангара, А дигар минтакахо хам хамин тавр хамаи вазифа ба Дангараги дигар кас нест. Дигар минтакахо дар Хукумат ки вазифахои хучатгузори анд Хучанди, Помири зеро басаводанду як бало карда хаторо тоза мекнан аз 100 суми дуздида 1 сум метан солшкати кор карда мегарда агар тамоми чиноятро содир кнен аз Дангара боши аз чавобгари озод хатто Терраристро озод намои ё худ Террорист боши аз Хатлон дигар минтака боши агар Санкцияи чиноят 10 Сол мукаррар карда бошад 5 Сол мешини ё чаримаи Кам кати озод мешавад Агар чужой аз дигар минтака боши мурди. Хамчунин дар як корхонаи давлати ё як шуьба рохбар Дангара муовини аввал Дангара ха Ду муовини дигар яке аз дигар навохии Хатлон ва яке шояд аз Помир, Сугд, Гарм ё Душанбе бошад 1,2,3 агар якчоя сухбат кнан хичи нест а 4 муовин ё 3 муовин ё коргари одии ки як хамшахриашро жила монд сухбат кард онхоро ба махалбози гунахгор мекнан шахсоне ки 1,2,ва 3 анд аммо худи онхо аз руз то шом якчо дузди якчо горат якчо хатто ба як ,,,, раванд онхо махалбоз не гуё. Дар тамоми макомотхои хифзи хукук дар ш.Душанбе ё гирду навохии он агар хар кадоме 80 то 250 нафар коргар дошта бошад 90 фоизаш аз Хатлон мебошанд онхо магар махалбоз бояд Хукумат аз мухочирон мехнати омузад. Лекин мардуми мухочир хама фахмиданд ва Дарк намудаанд ба пурраги ки танхо Точиканд. Ва бо Точик гуфтан фахр мекнан барои хамин ба Хукуматдорон маслихат ки аз мухочирон омузед Точик буданро. А вазифадоро ки чанка махалбози мекнан ин ба манфиати Халки Одди аст. Зеро ин алакай ба пояхои хукуматро шикастааст ва худи Хукумат Дарк кардааст. Барои хамин Ман хамчун як Точик ва Точикистонам ба тамоми Точикони руи дунё ва тамоми халку милатхо гуфтаниям ки Хамаи Инсон дунё фарзанди падари Ман аст ягон вакт ягон нафарро нагуед ё напурсед ки аз кучои Точикистон АСТ танхо чавоб дихед Хатто савол шавад, ки Точикаму аз Точикистонам махал надорам танхо Точикам. Ва он шахсе ки ба Шумо ин саволро Дод Назар намоед ба намудаш Дарк мекнен ки аз саволи додааш пушаймон шуд ва Чавоб дода наметонад он шахсе ки чунин савол медихад.Барои хамин сарбаланду Хонаобод бошед Бародарону хохарону модарону падарони Точики Ман. Ман танхо Точикам ва тамоми Точиконро дуст медорам аз Кадом махале набошанд. Онхо фарзанди падари мананд ва модару хохару бародари мананд.